DENETİM

Futbol sektöründe yanlış transferlerin çoğunda değer zincirinden nemalanan bir sürü insan var ve kimseye hesap vermek zorunda değiller. Federasyon denetlemiyor.

Mali disiplin çok önemli. Kulüplerde denetlenemiyor olması, denetlenmenin çok ciddi boyutlarda olmaması kulüplere zarar veriyor. Bu borçlandırmayı artırıyor, yanlış işler yapılmasına sebep oluyor. Yöneticilerimizin kulübü zarara uğratacağı harcamalar yapmasına sebep oluyor.

Biz derneğiz basit valiliğe bağlı bir derneğiz ve normal şekilde yönetildiği takdirde bu da bir problem açmıyor sanki problem sistemde değil, belki başkanların ve yöneticilerin yükümlülük altında olmaması art niyetli veya ehil olmayan insanların eline geçince zincirleme bir kulüp sıkıntısı yaşanabiliyor. Yöneticilerin kefil olması kısmının kayda geçmesinin mantıklı olacağını düşünüyorum. Denetim gerekli.

Spor yasasının çıkması lazım. Biz yöneticiler nereden sorumluyuz oyuncu nereden bu taşlar oturmadığı sürece çok fazla bir şey olacağına inanmıyorum. Herkesin eşit şartlarda rekabet edeceği, herkesin denetleneceği bir yasa lazım.

Çözüm önerisi konusunda benim aklıma ilk etapta gelen birçok çözüm önerisi olabilir ama 2 tane var önemli olan benim için. Biz ve bize benzer kulüplerimizin sorunları artık kendi içimizde kendi çabalarımızla çözülemez boyutta bunların neşteri net bir kez vurarak. Ziraat bankasının kulüp borçlarını yapılandırması şeklinde olabilir. Devletimiz daha iyi bilir ama devlet yardımına ihtiyacımız kesin var. Kesin bir neşter vurulduktan sonra ben çok sıkı denetim istiyorum az denetim değil çok sıkı denetim istiyorum. Bizi kurtarın bu bataklıktan, sonra bizi gece gündüz denetleyin. Öyle bir yasa çıkaralım ki borç yapanlar kendileri bu konudan sorumlu olsun, bedelini ödesin ben dahil eğer ben yapacaksam bu hatayı bunu yapmamak için çok ağır yaptırımlar gerektiren kanun yasalarını lütfen çıkaralım ama önce bizi bir kurtaralım.

Mali disiplin çok önemli. Kulüplerde denetlenemiyor olması, denetlenmenin çok ciddi boyutlarda olmaması kulüplere zarar veriyor. Bu borçlandırmayı artırıyor, yanlış işler yapılmasına sebep oluyor. Yöneticilerimizin kulübü zarara uğratacağı harcamalar yapmasına sebep oluyor.

Denetleme şarttır. Geçmişteki borçlarla ilgili ya kredi ya silinme gibi şeyler başladıktan sonra denetimin gelmesi gerekiyor.

Çok merdiven altı tabir ettiğimiz işletmeler var. Bunun en büyük sebebi şu; işletmeler kurulurken gençlik ve spor il müdürlerinden ruhsat son koşul. Yani bir işletme salon açarken sağlık müdürlüğüne gidiyor, maliyeye gidiyor, ticaret odasına gidiyor, kayıt oluyor, ondan sonra tabelayı koyuyor, belediyeden ruhsatını alıyor, diyor ki ben niye gideyim gençlik spora. Belediyeye diyoruz bakın bunlar ruhsatsız, sizin sorununuz diyor belediyeler. Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın izni olduktan sonra diğer işlemlerin başlaması lazım.

Kulüplerimiz üyelerinden aidat toplarken dernek statüsünde mi yoksa şirket statüsünde mi toplayacak şeklinde bir iki başlılık devam ediyor. Bu iki başlılığın kaldırılması için spor kulüpleri kanununun bir an önce çıkartılması gerekiyor.

“… mali disiplinin üç sacayağı olmalıdır. Birincisi, … bütün spor kulüplerinde denk bütçe zorunluluğu getiren düzenleme olmalıdır. …İkinci sacayağı denetim. İç denetim var fakat iç denetim açıkçası federasyonlarda da gördük, iç denetimin ben çok fazla işe yaradığını düşünmüyorum çünkü iç denetçiler de kulüp başkanıyla birlikte seçiliyor, onunla birlikte geliyor, kulüp başkanının belirlediği veya işaret ettiği kişiler denetim kurulunda yer aldığı için iç denetimin çok fazla işe yaradığını düşünmüyorum. Bunun yerine çok etkin bir dış denetim, bu dış denetimin de bağımsız denetim firmaları tarafından yapılabilecek bir hazine denetimi olabilir, dış denetimin de bağımsız kurum olabilir. Bunun üçüncü sacayağı da mutlaka olmazsa olmazı sorumluluk. Şirketlerin yönetim kurulu başkanı ve yönetim kurulu üyeleri, eğer mevzuata esas sözleşmeye veya genel kurulu kararlarına aykırı şekilde işlemlerden sorumludurlar. Benzer bir şey spor kulüpleri için yapılabilir. Eğer mevzuata, kulüp tüzüğüne, ana sözleşmesine ve genel kurul tarafından alınan kararlar, kusurluysa, kusura dayanan bir sorumluluk varsa mutlak surette yönetim kurulu başkanı ve üyeleri bu işlemlerden sorumlu olmalıdır.

Bakanlığımızın düzenleyici ve denetleyici rolüne birçok federasyonun ihtiyacı olduğunu düşünüyorum. Birçok talimatın çıkartılmasında bize rehberlik edilmesini istiyoruz. Bizim düzeyimizdeki federasyonlar için söylüyorum bunu. Olimpik olmamıza rağmen kurullarımız mevcut yapıda ciddi mesailer harcamıyor, verimli olamıyor.

…tescilini yaptırdıktan sonra herhangi bir işleme tabi tutulmayan, denetlenmeyen kulüpler, yanlış teknik ve taktikte sporcu yetiştiriyorlar.

Herkesin bildiği üzere spor kulüpleri Dernekler Kanunu’na tabi ve denetimleri de Dernekler Masası eliyle yürüyor. Dolayısıyla sporun içeriğine bakış açısı farklı bir kurumun spor faaliyetinde bulunan kurumları denetlemesi baştan zaten işin doğasına aykırı yürüyor.

Denetim sonuna kadar olmalı, bunu da ister bizim denetim kurullarımız ister bakanlığın teftişi, kim yapacaksa ama erken yapmalı ki hatalar erken bulunabilsin ve sonraya kalmasın. En azından rehberlik anlamında daha rahatlamış olalım.

Spor Bakanlığı bünyesinde “spor kulüpleri genel müdürlüğü” kurulmalı ve bunun bir denetim birimi olmalıdır. Burada spor kulüplerini ve federasyonları denetleyecek, bu alanda özellikle uzmanlaşmış, yani dernek denetçisi gibi ya da Maliye Bakanlığının vergi denetçileri gibi değil de spor kulüplerini denetlemekte uzmanlaşmış denetçilerin bulunması yoluyla devlet eliyle bir denetim yapılması gereklidir.

Şimdi kulüplerin denetimi şu anda devlet açısından iki başlı, İçişleri Bakanlığı kapsamında bir denetim yapılıyor. İçişleri Bakanlığı Dernekler Dairesi Başkanlığı kapsamında. Onlar bütün finansal açıdan defterlerin usulüne uygun tutulup tutulmadığını, yönetim toplantılarının yapılıp yapılmadığı vs. ayrıca Dernekler Kanunu, Gençlik ve Spor Bakanlığı’na da denetim yetkisi vermiş. İller vasıtasıyla yapılıyor Bakanlık denetimi. İllerdeki denetime giden arkadaşlar da çok istediğimiz manada yetkin kişilerden oluşmuyor. İçişleri Bakanlığı’nın yaptığı denetimle daha çok bağımsız denetime yakın, usulüne yakın defter tutuluyor mu, faturalar kesilmiş mi, bilançolar gerçeği yansıtıyor mu babında. Kulüp yetkili arkadaşlarımızın bahsettiği fonksiyonel denetim, işte suistimale yönelik, amaca uygunluk denetimi daha uygun burada. Kanuni dayanak var ama uygulama anlamında kanunun istediği gibi değil. Kanun düzenlemesi bahsedilen şeyi çok kapsayıcı değil. Türkiye’de on bin tane kulüp var, sadece futbol değil. Bunların tamamının denetlenmesi aslında biraz zor. Teftiş kurulumuzun bu konuda tahsis edeceği kişi sayısı çok sınırlı. Bunu İçişleri Bakanlığı daha çok yürütüyor, onlar da işin formalite yönüne bakıyor. Dış denetim bizimle alakalı olan. Genel kurulların yaptığı, kendi denetçilerinin yaptığı iç denetim ama hiçbir zaman iç denetim kulüplerde beklenen şeyi vermez. Çünkü denetim kurulları ve yönetim kurulları beraber seçilir ve onlar bir bütün gibi ele alınır, çok da fonksiyonel bir denetim maalesef olmuyor. Arzu edilen burada fonksiyonel dış denetim olması. Kulüplerde fonksiyonel, işlevsel ve hızlı bir taramayla objektif olarak bütün finansal yapının, idari yapının amaca uygun çalışıp çalışmadığını ortaya koyacak ve yol gösterecek.